Sva hvala i zahvala pripadaju samo Allahu, Gospodaru svjetova i neka je salavat i selam na najčasnijeg od poslanika i vjerovjesnika, Muhammeda sina Abdullaha, na njegovu očišćenu familiju i sve one koji ih u dobru slijede do Sudnjeg dana. A onda:
Griješnici među monoteistima su oni čija ja ljubav prema Uzvišenom ALLAHU slaba. Allahova ljubav se rađa sa prihvatanjem islama pa se povećava putem pokornosti da bi se upotpunila sa potpunim pokoravanjem Uzvišenom ALLAHU. Putem griješenja se ta ljubav umanjuje, a umire kada čovjek uradi kufr (nevjerstvo) ili otpadne od islama.
Kada se u srcu muslimana smanjuje ljubav prema Uzvišenom ALLAHU tada se povećava ljubav prema stvorenjima. Ljubav prema stvorenjima odnosno davanje prednosti te ljubavi u odnosu na ljubav prema Uzvišenom ALLAHU ne izvodi čovjeka iz vjere (islama) osim ako se radi o ljubavi prema tagutu, šejtanu ili kafirima.Takva ljubav izvodi iz vjere.
Mnogi dokazi nam govore da je ljubav prema tagutu i kafirima ono što čovjeka izvodi iz vjere te da je nemoguće da se u jednom srcu spoji ljubav prema Uzvišenom ALLAHU i prema njima svejedno da li je ta ljubav manja ili veća od ljubavi prema Uzvišenom ALLAHU.
لَّا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ ۚ أُولَٰئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ ۖ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ أُولَٰئِكَ حِزْبُ اللَّهِ ۚ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ [٥٨:٢٢]
(prevod značenja)
Nećeš naći ljude koji vjeruju u Allaha i Zadnji dan kako osjećaju naklonost prema onima koji se suprotstavljaju Allahu i Njegovom poslaniku, pa makar im to bili očevi ili sinovi ili braća ili rod. On (Allah) im je usadio u srca iman i pomogao ih svojom pomoći. On će ih uvesti u bašte ispod kojih potoci teku, zauvijek će tu ostati. Allah je njima zadovoljan i oni su zadovoljni njime. To je Allahova partija. Zaista je Allahova partija ta koja je uspješna. 58.22
وَمِنَ النَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ اللَّهِ أَندَادًا يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ ۖ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِّلَّهِ ۗ وَلَوْ يَرَى الَّذِينَ ظَلَمُوا إِذْ يَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا وَأَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعَذَابِ [٢:١٦٥]
(prevod značenja)
Ima ljudi koji uzimaju druge mimo Allaha i vole ih kao što se Allah voli. Mu'mini vole Allaha više. Kada bi zulumćari mogli vidjeti kako gledaju patnju i kako je sva moć samo u Allaha. I da Allah teško kažnjava. 2.165
Ili da se iz ljubavi, vremenom, rađa kufr (nevjerstvo) kao npr. kada čovjek voli imetak pa zbog toga kaže da je kamata dozvoljena ili drugi koji voli svog sina muslimana i ta ljubav ne prestaje i kada mu sin otpadne od vjere.
Kada neko, dozvoljenom ljubavlju, voli familiju koji su muslimani poput oca i djece ili voli bogatstvo i imetak više od Uzvišenog ALLAHA – to je veliki grijeh koji ne izvodi iz vjere, a dokaz za to je:
قُلْ إِن كَانَ آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ وَإِخْوَانُكُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ وَعَشِيرَتُكُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَيْكُم مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّىٰ يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ [٩:٢٤]
(prevod značenja)
„Reci: Ako su vam - vaši očevi, sinovi, braća, žene, familije, imetak koji ste stekli, trgovina za koju se bojite da ne propadne, stanovi u kojima se prijatno osjećate – draži od Allaha i Njegovog poslanika i borbe na Njegovom putu, onda sačekajte dok Allah ne donese odluku. Allah ne upućuje grješan narod. 9.24
Ovaj ajet govori o određenoj skupini muslimana. Ova skupina voli 8 spomenutih grupa, ili neke od njih, više nego Uzvišenog ALLAHA i Njegovog poslanika (neka je mir i spas na njega i njegove) i nisu se iselili (hidžra) Allahu i Njegovom poslaniku, nego su ostali u Meki među mušricima, a kod njihovih očeva, sinova, žena...i imetaka, koje su više voljeli nego Uzvišenog ALLAHA i Njegovog poslanika (neka je mir i spas na njega i njegove). Uzvišeni ALLAH za ove ljude nije rekao da su kafiri nego da su muslimani koji čine ogroman grijeh.
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوا وَّنَصَرُوا أُولَٰئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يُهَاجِرُوا مَا لَكُم مِّن وَلَايَتِهِم مِّن شَيْءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُوا ۚ وَإِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُم مِّيثَاقٌ ۗ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ [٨:٧٢]
(prevod značenja)
Oni koji vjeruju, i iseljavaju se, i u borbi na Allahovom putu zalažu imetke svoje i živote svoje, i oni koji daju utočište i pomažu, oni jedni druge nasljeđuju. A onima koji vjeruju, a koji se nisu iselili – vi ne možete, sve dok se ne isele, nasljednici biti. A ako vas zamole da ih u vjeri pomognete, dužni ste im u pomoć priteći, osim protiv naroda sa kojim o nenapadanju zaključen ugovor imate. – A Allah dobro vidi ono što radite. 8.72
وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ [٩:٢٤]
(prevod značenja)
…Allah ne upućuje grješan narod. 9.24
Ovdje se radi o uputi unutar vjere, koju stalno tražimo od Allaha (s), a ne o uputi u vjeru koju želimo kafirima (nevjernicima).
اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ [١:٦]
صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ [١:٧]
(prevod značenja)
Uputi nas na ispravan put, put onih kojima si se smilovao a ne onih koji su izazvali ljutnju i onih zalutalih. 1.6-7
Ovdje se jasno vidi da se misli na monoteiste koji se nazivaju grješnicima (fasiqun) – a ne na one koji su izašli van okvira islama.
Kafiri se spominju u sledećim ajetima:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا آبَاءَكُمْ وَإِخْوَانَكُمْ أَوْلِيَاءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْإِيمَانِ ۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ [٩:٢٣]
(prevod značenja)
O vjernici, ne prijateljujte ni sa očevima vašim ni sa braćom vašom ako više vole nevjerovanje od vjerovanja. Onaj od vas koji bude s njima prijateljevao, on je, zaista, zulumćar. 9.23
Neki od mufesira (oni koji objašnjavaju značenje Kurána) su povezali ovaj ajet sa onim nakon njega:
قُلْ إِن كَانَ آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ وَإِخْوَانُكُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ وَعَشِيرَتُكُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَيْكُم مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّىٰ يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ [٩:٢٤]
(prevod značenja)
„Reci: Ako su vam - vaši očevi, sinovi, braća, žene, familije, imetak koji ste stekli, trgovina za koju se bojite da ne propadne, stanovi u kojima se prijatno osjećate – draži od Allaha i Njegovog poslanika i borbe na Njegovom putu, onda sačekajte dok Allah ne donese odluku. Allah ne upućuje grješan narod. 9.24
Oni tvrde da se očevima, sinovima, braćom, ženama i rodbinom – koji su ovdje spomenuti - misli na kafire a ne muslimane. Ovo je pogrešno i to se jasno vidi iz raznih perspektiva: Riječ „draži“ (ahabba) koju Allah (s) ovdje koristi je, gramatički gledano, komparativ koji izražava prednost jedne stvari nad drugom. Ova forma nam ukazuje da je prijetnja upućena onome kome su očevi i sinovi draži od Allaha (s). Znači, ajet ne govori o ljubavi kao takvoj odnosno ne osuđuje vjernike da su poklonili ljubav očevima i sinovima. Ako bi zbog ovoga bili kafiri onda bi ajet morao govoriti o ljubavi i morao bi takve osuditi zbog mnogo drugih ajeta koji zabranjuju lojalitet i ljubav prema kafirima, od kojih je i ajet koji smo gore naveli:
لَّا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ ۚ أُولَٰئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ ۖ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ أُولَٰئِكَ حِزْبُ اللَّهِ ۚ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ [٥٨:٢٢]
(prevod značenja)
Nećeš naći ljude koji vjeruju u Allaha i Zadnji dan kako osjećaju naklonost prema onima koji se suprotstavljaju Allahu i Njegovom poslaniku, pa makar im to bili očevi ili sinovi ili braća ili rod. On (Allah) im je usadio u srca iman i pomogao ih svojom pomoći. On će ih uvesti u bašte ispod kojih potoci teku, zauvijek će tu ostati. Allah je njima zadovoljan i oni su zadovoljni njime. To je Allahova partija. Zaista je Allahova partija ta koja je uspješna. 58.22
To, neosporno, moraju biti muslimani jer, ako bi rekli nešto drugo, onda bi optužili Kurán da ima protivrječnost, što bi dalje značilo da nije od Uzvišenog ALLAHA – a ako to kažemo, to je vrh kufra i zablude, utječemo se Svemogućem ALLAHU od toga.
َفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ ۚ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِندِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلَافًا كَثِيرًا [٤:٨٢]
(prevod značenja)
A zašto oni ne razmisle o Kur'anu? Da je on od nekog drugog, a ne od Allaha, sigurno bi u njemu našli mnoge protivrječnosti. 4.82
U istom ajetu Uzvišeni ALLAH spominje ljubav prema sinovima, očevima, braći, ženama i rodbini zajedno sa ljubavlju prema imetku, trgovini i stanovima. Ljubav prema ovim stvarima nije kufr - a nije čak ni grijeh.
(prevod značenja)
Ljudima se čini da je lijepo samo ono za čim žude: žene, sinovi, gomile zlata i srebra, divni konji, stoka i usjevi. To su blagodati u životu na ovome svijetu; a najljepše mjesto povratka je u Allaha. Reci: "Hoćete li da vam kažem šta je bolje od toga? Oni koji se budu Allaha bojali i grijeha klonili imaće u Gospodara svoga džennetske bašče, kroz koje će rijeke teći, u njima će vječno boraviti, i čiste žene, i Allahovu naklonost – a Allah dobro poznaje robove Svoje. 3.14-15
Ako uzmemo da se u tom ajetu misli na kafire kada se spomenu sinovi, očevi, žene i familija, te da je djelo kufra ako ljubavi prema njima damo prednost u odnosu na ljubav prema Uzvišenom ALLAHU – šta da kažemo kada se ta ljubav izjednači sa ljubavlju prema Uzvišenom ALLAHU ? I šta da kažemo za ljubav prema imetku, trgovini i stanovima? Hoćemo li ovdje dodati ljubav prema očevima i sinovima, koji su kafiri, i tako slagati na te ajete i proturječiti im, iako dozvoljavaju tu ljubav? Ili ćemo to drugačije objasniti odnosno reći da je ljubav prema sinovima, očevima, ženama i familiji – izuzetak? Ako to kažemo onda trebamo imati jasan dokaz koji tačno to izuzima, a sigurno je da nema dokaza koji to ograničava. Znači, pogrešan je stav da se ovdje misli na kafire kada se spomenu očevi i sinovi. Štaviše, jasno je da se misli na muslimane. Uostalom, poredak ajeta u surama časnog Kurána ne mora da ima vezu odnosno ajet prije ili posle određenog ajeta ne mora da bude u vezi sa tim ajetom. Može da ima vezu ali ne mora. Ono što to određuje jeste povod objave, jezička struktura ili kontekst.
َا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا آبَاءَكُمْ وَإِخْوَانَكُمْ أَوْلِيَاءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْإِيمَانِ ۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ [٩:٢٣]
(prevod značenja)
O vjernici, ne prijateljujte ni sa očevima vašim ni sa braćom vašom ako više vole nevjerovanje od vjerovanja. Onaj od vas koji bude s njima prijateljevao, on je, zaista, zulumćar. 9.23
Što se ovog ajeta tiče odnosno njegove jezičke strukture, značenje mu je potpuno i opisuje ono o čemu govori bez potrebe za onim ispred ili iza njega. Što se tiče povoda objave, nema nikakva predaja koja nam govori o povezanosti ova dva ajeta (23. i 24.), a Allah najbolje zna. Sve dok nemamo jasan dokaz o povezanosti ova dva ajeta, pogrešan je svaki stav koji govori drugačije i to treba ostaviti i osloboditi se toga jer je, pored činjenica koji smo iznijeli, protivrječno mnogim ajetima časnog Kurána.
Isto kao što smo iznijeli razloge mržnje kafira prema Uzvišenom ALLAHU i rekli da je to djelo kufra, tako moramo pokazati razloge slabosti u ljubavi prema Uzvišenom ALLAHU . Jedini razlog tome je nepokornost i činjenje onoga što je Uzvišeni ALLAH zabranio. Čovjek zapada u nepokornost Uzvišenom ALLAHU zbog jednog ili više razloga. Najvažnije razloge ćemo spomenuti u sledećem artiklu.