Sva hvala i zahvala pripadaju samo, Gospodaru svjetova i neka je salavat i selam na najčasnijeg od poslanika i vjerovjesnika, Muhammeda sina Abdullaha, na njegovu očišćenu familiju i sve one koji ih u dobru slijede do Sudnjeg dana. A onda:
Ego je ono u nama što nas poziva zlu, naređuje loše. To je ono što nas „gura“ u slijeđenje strasti i što nas dovodi u iskušenje. Ego se spominje u govoru Uzvišenog ALLAHA:
َمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي ۚ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّي ۚ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَّحِيمٌ [١٢:٥٣]
(prevod značenja)
Ja ne pravdam sebe, taj ego je sklon zlu, osim onog kojem se Gospodar moj smiluje. Gospodar moj zaista prašta i samilostan je. 12.53
Ko se prikloni svom egu, sluša njegova naređenjima i prepusti se strastima – takav može zapasti čak i u nevjerstvo (kufr). A ako zapadne u nevjerstvo onda bude od onih koji mrze Uzvišenog ALLAHA. Takođe, ego može naređivati griješenje pa, zbog toga, čovjekova ljubav prema Allahu (s) biva slabija. Zato nas Uzvišeni ALLAH upozorava na to odnosno da se priklanjamo egu jer bi rezultati mogli biti kajanje na ovome i onome svijetu.
تَرَىٰ كَثِيرًا مِّنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا ۚ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنفُسُهُمْ أَن سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ [٥:٨٠]
(prevod značenja)
Ti vidiš mnoge od njih kako s nevjernicima prijateljuju. Ružno li je zaista ono što sami sebi pripremaju: da se Allah na njih rasrdi i da u patnji vječno ostanu. 5.80
Slijeđenje strasti
„Hava“ (strast) je jednina od riječi „ahva“, što jezički označava „naginjanje nekoj stvari“, a najčešće znači „naginjanje nečemu što je zabranjeno“. Ljudi kaže da se zove „hava“ jer nekoga baca u vatru. Pošto strast (hava) igra opasnu ulogu u pojedinačnom ili grupnom propadanju ljudi, ubija ljubav prema Uzvišenom ALLAHU odnosno slabi je -Uzvišeni ALLAH je na mnogim mjestima, u svojoj časnoj Knjizi, krivi, a vjernike koji je slijede - upozorava.
َلَن تَرْضَىٰ عَنكَ الْيَهُودُ وَلَا النَّصَارَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ ۗ قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدَىٰ ۗ وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُم بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ۙ مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ [٢:١٢٠]
(prevod značenja)
Ni jevreji, ni kršćani neće biti tobom zadovoljni sve dok ne prihvatiš vjeru njihovu. Reci: "Allahov put je jedini Pravi put" A ako bi se ti poveo za željama njihovim, nakon Objave koja ti dolazi, od Allaha te niko ne bi mogao zaštititi niti odbraniti. 2.120
فَلِذَٰلِكَ فَادْعُ ۖ وَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ ۖ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ ۖ وَقُلْ آمَنتُ بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ مِن كِتَابٍ ۖ وَأُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ ۖ اللَّهُ رَبُّنَا وَرَبُّكُمْ ۖ لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ ۖ لَا حُجَّةَ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ ۖ اللَّهُ يَجْمَعُ بَيْنَنَا ۖ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ [٤٢:١٥]
(prevod značenja)
Zato ti pozivaj i budi istrajan, onako kako ti se naređuje, a ne povodi se za prohtjevima njihovim, i reci: "Ja vjerujem u sve knjige koje je Allah objavio, i naređeno mi je da vam pravedno sudim; Allah je i naš i vaš Gospodar, nama naša, a vama vaša djela; nema potrebe da jedni drugima dokaze iznosimo; Allah će nas sve sabrati, i Njemu će se svi vratiti." 42.15
أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَٰهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَىٰ عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ ۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ [٤٥:٢٣]
(prevod značenja)
Reci ti Meni ko će uputiti onoga koji je strast svoju za boga svoga uzeo, onoga koga je Allah, znajući ga, u zabludi ostavio i sluh njegov i srce njegovo zapečatio, a pred oči njegove koprenu stavio? Ko će mu, ako neće Allah, na Pravi put ukazati? Zašto se ne urazumite? 45.23
Strah i kukavičluk
Mnogi ljudi su nepokorni Allahu (s) i rade mnoge greške zbog straha od nekog gubitka ili straha da budu izolovani od prijatelja ili familije, ili da ne izgube posao i sl. Iako je strah nešto što je Allah (s) usadio u nas, On (s) nas upozorava na strah koji vodi u nepokornost. Obraća ne vjernicima, hvaleći ih:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَن يَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ۚ ذَٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ [٥:٥٤]
(prevod značenja)
O vjernici, ako neko od vas od vjere svoje otpadne – pa, Allah će, sigurno, umjesto njih dovesti ljude koje On voli i koji Njega vole, prema vjernicima ponizne, a prema nevjernicima ponosite; oni će se na Allahovu putu boriti i neće se ničijeg prijekora bojati. To je Allahov dar, koji On daje kome hoće – a Allah je neizmjerno dobar i zna sve. 5.54
Kada je čovjek fiksiran na dunjaluk i dobra ovoga svijeta onda strah može od njega napraviti nevjernika, grješnika ili onog koji mrzi Uzvišenog ALLAHA ako se boji nevjernika, svejedno da li se radi o oholima ili slabima od njih, tagutima ili njihovim slugama.
Zbog toga nam Uzvišeni ALLAH zabranjuje taj strah, govoreći:
إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلَا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ [٣:١٧٥]
(prevod značenja)
To vas je samo šejtan plašio pristalicama svojim, i ne bojte ih se, a bojte se Mene, ako ste vjernici. 3.175
Takođe, strah od gubitka poštovanja ljudi ne treba da nas spriječi da govorimo istinu. Ako smo u situaciji kada imamo obavezu reći istinu vezanu za Uzvišenog ALLAHA, i ne kažemo iz straha od ljudi, onda se trebamo sjetiti da Uzvišeni ALLAH zaslužuje pravo da Ga se više boji. Zato, utječemo se Uzvišenom ALLAHU od straha i kukavičluka.
Naginjanje ovom svijetu i njegovim nasladama i zadovoljstvima
Dunjaluk je skup prolaznih uživanja, radosti koja blijedi, želja i ukrasa kojima zavodi one sa slabim dušama, pa tako pokušavaju postići užitke na zabranjene načine, koji ih, ili izbacuju iz islama praveći od njih one koji mrze Uzvišenog ALLAHA ili prave od njih grješnike čija je ljubav prema Uzvišenom ALLAHU slaba. Stoga su nam Uzvišeni ALLAH i Njegov Poslanik (neka je mir i spas na njega i njegove) pokazali istinu na najljepši način kroz mnoge ajete i hadise, te jasno poručili da se ne prevarimo i počnemo tražiti dunjaluk na bilo koji drugi način osim onog kako je to propisao Uzvišeni ALLAH putem svog zakona.
إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالْأَنْعَامُ حَتَّىٰ إِذَا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَا أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلًا أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَن لَّمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ ۚ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ [١٠:٢٤]
(prevod značenja)
Život na ovome svijetu je sličan bilju zemaljskom na koje Mi spustimo s neba kišu s kojim se ona izmiješa, kojim se onda hrane ljudi i stoka. Pa kad se Zemlja ukrasi svojim ruhom i okiti i kad stanovnici njezini pomisle da su oni toga gospodari, dođe zapovijed Naša, noću ili danju, i Mi to pokosimo, kao da prije ničeg nije ni bilo. Eto, tako Mi potanko izlažemo dokaze narodu koji hoće da razmisli. 10.24
وَاضْرِبْ لَهُم مَّثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ فَأَصْبَحَ هَشِيمًا تَذْرُوهُ الرِّيَاحُ ۗ وَكَانَ اللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ مُّقْتَدِرًا [١٨:٤٥]
(prevod značenja)
Navedi im kao primjer da je život na ovome svijetu kao bilje, koje i poslije natapanja vodom, koju Mi s neba spuštamo, ipak postane suho, i vjetrovi ga raznesu. A Allah sve može. 18.45
اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِينَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَتَكَاثُرٌ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ ۖ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطَامًا ۖ وَفِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ ۚ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ [٥٧:٢٠]
(prevod značenja)
Znajte da život na ovome svijetu nije ništa drugo do igra, i razonoda, i uljepšavanje, i međusobno hvalisanje i nadmetanje imecima i brojem djece! Primjer za to je bilje čiji rast poslije kiše oduševljava nevjernike, ono zatim buja, ali ga poslije vidiš požutjela, da bi se na kraju skršilo. A na onome svijetu je teška patnja i Allahov oprost i zadovoljstvo; život na ovome svijetu je samo varljivo naslađivanje. 57.20
Uzvišeni ALLAH i Njegov Poslanik (neka je mir i spas na njega i njegove) su nas upozorili da se priklonimo dunjaluku I prodamo ga za onaj svijet.
أُولَٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالْآخِرَةِ ۖ فَلَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ يُنصَرُونَ [٢:٨٦]
(prevod značenja)
To su oni koji su život na onome svijetu prodali za život na ovome svijetu, zato im se patnja neće olakšati niti će im iko u pomoć priteći. 2.86
َا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انفِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ ۚ أَرَضِيتُم بِالْ حَيَاةِ الدُّنْيَا مِنَ الْآخِرَةِ ۚ فَمَا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ [٩:٣٨]
(prevod značenja)
O vjernici, zašto ste neki oklijevali kada vam je bilo rečeno: "Krenite u borbu na Allahovu putu!", kao da ste za zemlju prikovani? Zar vam je draži život na ovome svijetu od onoga svijeta? A uživanje na ovome svijetu, prema onome na onome svijetu, nije ništa. 9.38
Dunjaluk se predstavlja kao nešto slatko i zaista je Uzvišeni ALLAH postavio u njemu halifu i On gleda kako se ljudi ponašaju. Čovjek mora biti na oprezu što se dunjaluka tiče i treba se ponašati kao putnik koji je samo u prolazu na dunjaluku.
Onaj ko voli dunjaluk njegova ljubav šteti ahiretu (onom svijetu) a onaj ko voli ahiret, njegova ljubav šteti dunjaluku. Zbog toga trebamo dati prednost onome što nije prolazno.