U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog
Sva hvala i zahvala pripada samo Allahu, Gospodaru svjetova i neka je salavat i selam na najčasnijeg od svih poslanika i vjerovjesnika, Muhammeda, sina Abdullaha, na njegovu čistu porodicu i one koji ih slijede u dobru do Sudnjeg dana.
Zasigurno su i žena i čovjek u Islamu počašćeni od Uzvišenog ALLAHA.
O tome nas obavještava Uzvišeni ALLAH:
وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَىٰ كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا [١٧:٧٠]
(prevod značenja)
Mi smo sinove Ademove, doista, odlikovali; dali smo im da kopnom i morem putuju, i opskrbili ih ukusnim jelima, i dali im velike prednosti nad mnogima koje smo stvorili. Kur’an 17.70
U ovim počastima Uzvišeni ALLAH ne pravi razliku između čovjeka od žene – osim u bogobojaznosti.
Kaže Uzvišeni ALLAH:
يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ [٤٩:١٣]
(prevod značenja)
O ljudi, Mi vas od jednog čovjeka i jedne žene stvaramo i na narode i plemena vas dijelimo da biste se upoznali. Najugledniji kod Allaha je onaj koji Ga se najviše boji, Allah, uistinu, sve zna i nije Mu skriveno ništa. Kur’an 49.13
Ovdje želimo objasniti ulogu muslimanke u islamu i svakodnevnom životu. Da bi ovo razjasnili, moramo ukazati na neka pravila vezana za žene:
1. Izlazak žene iz kuće
U šerijatu i uputi Muhammeda, neka je mir i spas na njega i njegove, se jasno vidi da je Uzvišeni ALLAH naredio majkama vjernika da borave u svojim kućama. On im je zabranio razgovor sa stranim ljudima (koji nisu mahremi), osim u daruri (prinudi) i to pod određenim uslovima: iza zastora i da ne govore usiljeno. Ove mjere predostrožnosti su da bi se žena sačuvala; one su štit od potvore, ogovaranja ili širenja fitne (smutnje). Ovo je naređeno ženama koje su odgajane u kući poslanika, neka je mir i spas na njega i njegove, kući punoj znanja, bogobojaznosti i pravednosti. Mnogi ljudi su mišljenja da je to najbolji primjer pozivanja ljudi u islam.
Uzvišeni ALLAH kaže:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَن يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَىٰ طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَٰكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ ۚ إِنَّ ذَٰلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنكُمْ ۖ وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ ۚ وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِن وَرَاءِ حِجَابٍ ۚ ذَٰلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ ۚ وَمَا كَانَ لَكُمْ أَن تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَن تَنكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِن بَعْدِهِ أَبَدًا ۚ إِنَّ ذَٰلِكُمْ كَانَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمًا [٣٣:٥٣]
(prevod značenja)
O vjernici, ne ulazite u sobe Vjerovjesnikove, osim ako vam se dopusti radi jela, ali ne da čekate da se ono zgotovi; tek kad budete pozvani, onda uđite, i pošto jedete, raziđite se ne upuštajući se jedni sa drugima u razgovor. To smeta Vjerovjesniku, a on se stidi da vam to rekne, a Allah se ne stidi istine. A ako od njih nešto tražite, tražite to od njih iza zastora. To je čistije i za vaša i za njihova srca. Vama nije dopušteno da Allahova Poslanika uznemirujete niti da se ženama njegovim poslije smrti njegove ikada oženite. To bi, uistinu, kod Allaha, bio velik grijeh. Kur’an 33.53
A u drugom ajetu:
وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَىٰ ۖ وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا [٣٣:٣٣]
(prevod značenja)
U kućama svojim boravite i ljepotu svoju, kao u davno pagansko doba, ne pokazujte, i molitvu obavljajte i zekat dajte, i Allaha i Poslanika Njegova slušajte! Allah želi da od vas, o porodico Poslanikova, grijehe odstrani, i da vas potpuno očisti. Kur’an 33.33
Kada je majka vjernika, Aiša, uradila protivno ovoj izričitoj naredbi Uzvišenog ALLAHA i napustila svoju kuću da bi bila prisutna u bitci kod Kamile, prouzrokovala je nesreću koja se riječima ne može objasniti. Posljedice toga moramo trpiti do pojave Mehdija, alejhi selam. Žene poslanika su prve koje su trebale svojim primjerom pokazati ostalim ženama ulogu i ponašanje žene u islamu. To znači da žena nema potrebe, niti je obaveza žene da napušta kuću u naporu da zadovolji Uzvišenog ALLAHA, ili da rješava pitanja ummeta. Ovo može, zavisno od situacije, biti halal ili haram.
2. Ponašanje žene prema strancima (onima koji nisu mahremi)
Islamsko načelo je da čovjek treba da čuva ženu od kontakta sa stranim ljudima. Time je zaštićena od svega što vodi haramu ili bi moglo biti uzrokom zinaluka i sl.
Uzvišeni ALLAH kaže:
وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا ۖ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا [١٧:٣٢]
(prevod značenja)
Ne približavajte se bludu, zaista je to razvrat i ružan put. Kurán 17.32
I još kaže:
وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ [٦:١٥١]
(prevod značenja)
...ne približujte se nevaljaštinama, bile javne ili tajne... Kur’an 6.151
Zabranjeni su kontakti sa stranim ljudima putem pogleda, govora, slušanja, dodira. Sve ovo je Uzvišeni ALLAH zabranio u potpunosti; ili je dozvolio, ali pod određenim uslovima.
Slijedi detaljnije objašnjenje pojedinih vrsta kontakta:
- Namjerni kontakt pogledom između muškarca i žene je totalno zabranjen, osim ako se radi o daruri, dogovoru oko sklapanja braka i sl. U ovim slučajevima je dozvoljeno da se vide njene ruke i kosa. Uzvišeni ALLAH je, takođe, ljudima zabranio namjerno gledanje stranih žena, osim u daruri i sličnim slučajevima.
Uzvišeni ALLAH kaže:
قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ [٢٤:٣٠] وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ ۖ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَىٰ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِن زِينَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ [٢٤:٣١]
(prevod značenja)
Reci vjernicima neka obore poglede svoje i neka vode brigu o stidnim mjestima svojim; to im je bolje, jer Allah, uistinu, zna ono što oni rade. A reci vjernicama neka obore poglede svoje i neka vode brigu o stidnim mjestima svojim; i neka ne dozvole da se od ukrasa njihovih vidi išta osim onoga što je ionako spoljašnje, i neka vela svoja spuste na grudi svoje; neka ukrase svoje ne pokazuju drugima, to mogu samo muževima svojim, ili očevima svojim, ili očevima muževa svojih, ili sinovima svojim, ili sinovima muževa svojih, ili braći svojoj, ili sinovima braće svoje, ili sinovima sestara svojih, ili prijateljicama svojim, ili robinjama svojim, ili muškarcima kojima nisu potrebne žene, ili djeci koja još ne znaju koja su stidna mjesta žena; i neka ne udaraju nogama svojim da bi se čuo zveket nakita njihova koji pokrivaju. I svi se Allahu pokajte, o vjernici, da biste postigli ono što želite. Kur’an 24.30-31
Dalje kaže:
وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِي لَا يَرْجُونَ نِكَاحًا فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَن يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ ۖ وَأَن يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَّهُنَّ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ [٢٤:٦٠]
(prevod značenja)
A starim ženama koje više ne žude za udajom nije grijeh da odlože ogrtače svoje, ali ne pokazujući ona mjesta na kojima se ukrasi nose; a bolje im je da budu krjeposne. Allah sve čuje i zna. Kur’an 24.60
Takođe kaže:
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا [٣٣:٥٩]
(prevod značenja)
O Vjerovjesniče, reci ženama svojim, i kćerima svojim, i ženama vjernika neka spuste haljine svoje niza se. Tako će se najlakše prepoznati pa neće napastvovane biti. A Allah prašta i samilostan je. Kur’an 33.59
I još kaže:
وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَىٰ ۖ وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا [٣٣:٣٣]
(prevod značenja)
U kućama svojim boravite i ljepotu svoju, kao u davno pagansko doba, ne pokazujte, i molitvu obavljajte i zekat dajte, i Allaha i Poslanika Njegova slušajte! Allah želi da od vas, o porodico Poslanikova, grijehe odstrani, i da vas potpuno očisti. Kur’an 33.33
3. Kontakt govorom ili slušanjem
Uzvišeni ALLAH je ovaj način kontaktiranja je u potpunosti zabranio, osim u daruri, dogovaranju o braku ili pod određenim uslovima.
Uzvišeni ALLAH kaže:
وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا ۖ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا [١٧:٣٢]
(prevod značenja)
Ne približavajte se bludu, zaista je to razvrat i ružan put. Kurán 17.32
Ili:
وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ [٦:١٥١]
(prevod značenja)
...ne približujte se nevaljaštinama, bile javne ili tajne... Kur’an 6.151
i:
يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَاءِ ۚ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا [٣٣:٣٢]
(prevod značenja)
O žene Vjerovjesnikove, vi niste kao druge žene! Ako se Allaha bojite, na sebe pažnju govorom ne skrećite, pa da u napast dođe onaj čije je srce bolesno, i neusiljeno govorite. Kur’an 33.32
Uzvišeni ALLAH kaže:
وَإِنَّ كَثِيرًا لَّيُضِلُّونَ بِأَهْوَائِهِم بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِينَ [٦:١١٩]
(prevod značenja)
...mnogi, prema prohtjevima svojim, nemajući za to nikakva dokaza, zavode druge u zabludu. A Gospodar tvoj dobro zna one koji u zlu prelaze svaku mjeru. Kur’an 6.119
4. Tjelesni kontakt
Uzvišeni ALLAH je potpuno zabranio tjelesni kontakt osim u daruri i pod tačno određenim uslovima. Ovo počinje time što se čovjek i žena osamljuju, miješaju, rukuju - a završava se zinalukom.
Uzvišeni ALLAH kaže:
وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا ۖ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا [١٧:٣٢]
(prevod značenja)
Ne približavajte se bludu, zaista je to razvrat i ružan put. Kurán 17.32
I još kaže:
وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ [٦:١٥١]
(prevod značenja)
...ne približujte se nevaljaštinama, bile javne ili tajne... Kur’an 6.151
5. Miješanje u administrativne poslove
Ko god pogleda u časni Kurán vidjeće da Uzvišeni ALLAH nije obavezao ženu nikakvim administrativnim poslovima po bilo kom pitanju. Nije joj dao odgovornost za neku skupinu - pa bila ona mala ili velika. Uzvišeni ALLAH nije ni jednu ženu učinio poslanikom, čuvarom, sudijom ili gradonačelnikom.
Bez obzira na znanje koje neka žena može steći, to znanje joj ne daje pravo da zauzme neku od ovih pozicija u društvu.
Uzvišeni ALLAH nije čak ni upravljanje kućom prepustio ženi već čovjeku, iako je ona, možda, kvalifikovanija za to.
Uzvišeni ALLAH kaže:
الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ وَبِمَا أَنفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ۚ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ ۚ وَاللَّاتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ ۖ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا ۗ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيًّا كَبِيرًا [٤:٣٤]
(prevod značenja)
Muškarci vode brigu o ženama zato što je Allah dao prednost jednima nad drugima i zato što oni troše imetke svoje. Zbog toga su čestite žene poslušne i za vrijeme muževljeva odsustva vode brigu o onome o čemu trebaju brigu voditi, jer i Allah njih štiti. A one čijih se neposlušnosti pribojavate, vi posavjetujte, a onda se od njih u postelji rastavite, pa ih i udarite; a kad vam postanu poslušne, onda im zulum ne činite! – Allah je, zaista, uzvišen i velik. Kur’an 4.34
Vidimo da žena nema obaveza po pitanju uspostavljanja i održavanja vjere, i da ne bi smjela raditi ono što je u kontradiktornosti sa njenim pravim obavezama. To znači da žena treba svoje obaveze, po mogućnosti, obaviti u unutrašnjosti svoje kuće. Svoje obaveze može uraditi van kuće samo ako time neće povrijediti islamska pravila vezana za to. Zato je Uzvišeni ALLAH naredio ženi da odgaja sebe i svoju djecu – a da svome mužu da njegovo pravo.
Uzvišeni ALLAH kaže:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَّا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ [٦٦:٦]
(prevod značenja)
O vi koji vjerujete, sebe i porodice svoje čuvajte od vatre čije će gorivo ljudi i kamenje biti, i o kojoj će se meleki strogi i snažni brinuti, koji se onome što im Allah zapovjedi neće opirati, i koji će ono što im se naredi izvršiti. Kur’an 66.6
Ovo je obaveza koju jedna žena može u potpunosti ispuniti samo ako boravi u kući – a izlazi u slučaju prijeke potrebe.